15-29 Yaş Aralığında Güncel Kariyer Sorunların Anatomisi

NEET, “Not in Education, Employment or Training” ifadesinin kısaltması. Yani, eğitimde, işte ya da mesleki eğitim programlarında yer almayan gençleri tanımlamak için kullanılıyor. Ülkemizde kavram “ev genci” olarak ifade ediliyor.

• 15-29 Yaş Grubu: TÜİK verilerine göre her üç gençten bir tanesi bu yaş aralığındaki gençlerden oluşmakta rakam olarak gençlerin %35,6’sı NEET kategorisinde yer alıyor.
• 15-24 Yaş Grubu: Bu grupta oran yaklaşık %31,1 olarak ifade ediliyor.
• Avrupa ile Karşılaştırma: Avrupa Birliği ülkelerinde benzer yaş gruplarında NEET oranı genellikle %18 civarında, bu da Türkiye’de konunun ne kadar kritik olduğunu ortaya koyuyor.
• Ekonomik ve Sosyal Durum: Sia Insight’ın “Ev Genci Araştırması” verilerine göre, ev gençlerinin %61’i mevcut durumlarından memnun değilken, %36’sı hane gelirlerinin önümüzdeki yıl daha da kötüye gideceğini düşünüyor. Ayrıca, bu gençlerin büyük bir kısmı geçimlerini aile desteğiyle sağlamaya çalışıyor.

Bunun yanında, genç işsizlik oranlarının %24 gibi yüksek seviyelerde seyretmesi, asgari ücretin yaşam maliyetlerini karşılamada yetersiz kalması da gençlerin ekonomik bağımsızlığa ulaşmasını engelliyor. İstanbul’daki yaşam maliyetinin aylık 17 bin TL’nin üzerindeyken,  gençlerinin elindeki ortalama bütçenin 6 bin TL civarında olması, bu durumun boyutunu gözler önüne seriyor.

Tüketim Alışkanlıkları ve Sosyal Yaşam

Ekonomik sıkıntılar, ev gençlerinin günlük harcama alışkanlıklarını da etkiliyor. Gençler, giyim, dışarıda yeme-içme ve kişisel bakım ürünlerine bütçe ayırsa da, artan yaşam maliyetleri nedeniyle pahalı mekanlardan ziyade daha ekonomik alternatiflere yöneliyor.

Sosyal medyanın etkisi de cabası. Gençler, güncel sosyal platformlarda idealize edilmiş yaşam tarzlarına özen gösteriyor. Bu durum, bazen bütçelerinin çok ötesinde harcamalara yönelmelerine veya görünürlük uğruna pahalı ürünlere yatırım yapmalarına sebep olabiliyor. Kısacası, hem ekonomik hem de psikolojik olarak sosyal medyanın baskısı altında kalıyorlar.

Gelecek Beklentileri ve İşgücü Piyasası

Geleceğe dair umutları tamamen yitirmiş değil; araştırmalara göre ev gençlerinin %40’ı ileride çalışmayı, %20’si ise eğitimlerine devam etmeyi planlıyor. Fakat yüksek işsizlik oranları, özellikle kadınlar ve 25-29 yaş grubundakiler için ciddi bir sorun. Pek çok genç, “iş bulamıyorum” diyor ve bunun başlıca nedenleri arasında yetersiz eğitim, iş arama yöntemlerindeki eksiklikler ve dijital yetkinliklerin azlığı yer alıyor.

Gençlere Yatırım: Umutlu Bir Gelecek İçin

Bence bu mesele, sadece bireysel bir sorun olmaktan öte, tüm toplumun geleceğini etkileyen kritik bir konu. Gençlerimizin potansiyelini ortaya çıkarabilmek için eğitim ve istihdam politikalarını yeniden gözden geçirmek, dijital becerileri geliştirmek ve psikolojik destek hizmetlerini yaygınlaştırmak şart.

Dijital koç olarak şunu söyleyebilirim: Gençlere yapacağımız her yatırım, sadece onların değil, tüm toplumun geleceğini şekillendirecek. Ekonomik bağımsızlığa ve sosyal dayanışmaya ulaşabilen bir genç nüfus, yaratıcılığı ve üretkenliği artırarak daha umut dolu bir gelecek inşa etmemizi sağlayacak.

Kaynak: 1. Türkiye’de Genç Olmak2017-2024 Sia Insight Türkiye Gençlik Araştırması

2.McKinsey&Company Superagency in the Workplace